ਨਿਜੜੇ

ਦਰਸ਼ਨ ਜੋਗਾ
ਬਿਸ਼ਨੇ ਦੇ ਦੋਵੇਂ ਪੁੱਤ ਡੇਰੇ ਦੇ ਵਿਹੜੇ ਵਿਚ ਪਿੱਪਲ ਹੇਠਾਂ ਮੰਜੇ ਉੱਤੇ ਪਏ ਬਿਸ਼ਨੇ ਕੋਲ ਆ ਕੇ ਚੁੱਪ ਖੜੋ ਗਏ। ਨੂੰਹਾਂ ਨੇ ਮੰਜੇ ਦੀਆਂ ਪੈਂਦਾਂ ਵੱਲ ਹੋ ਕੇ ਬਿਸ਼ਨੇ ਦੇ ਪੈਰ ਛੁੰਹਦਿਆਂ ਹੌਲੀ ਜਿਹੀ ਕਿਹਾ, “ਮੱਥਾ ਟੇਕਦੀ ਆਂ ਬਾਬਾ ਜੀ।”
ਬਿਸ਼ਨਾ ਚੁੱਪ ਪਿਆ ਰਿਹਾ।
“ਕਿਮੇ ਠੀਕ ਓਂ ਬਾਬਾ ਜੀ?” ਛੋਟੀ ਨੂੰਹ ਬੋਲੀ।
“ਠੀਕ-ਠੂਕ ਤਾਂ ਇਹੋ ਜਾ ਈ ਐ ਭਾਈ, ਚਾਰ-ਪੰਜ ਦਿਨ ਹੋਗੇ, ਤਾਪ ਚੜ੍ਹਦਾ ਰਿਹੈ। ਰੋਟੀ ਵੀ ਘੱਟ ਈ ਖਾਂਦੈ। ਸੰਤਾਂ ਨੇ ਪੁੜੀਆਂ ਦਿੱਤੀਐਂ, ਅੱਜ ਕੁਝ ਫਰਕ ਐ,” ਕੋਲ ਬੈਠਾ ਚੇਲਾ ਬੋਲਿਆ, “ਬਿਸ਼ਨ ਸਿਆਂ , ਤੈਨੂੰ ਲੈਣ ਆਏ ਐ।”
“ਮੈਨੂੰ ਪਤੈ ਮੇਰੇ ਜੰਮਿਆਂ ਦਾ, ਬੱਸ। ਹੁਣ ਐਥੇ ਈ ਭਲਾ ਐਂ ਜਿਹੜਾ ਟੈਮ ਲੰਘੀ ਜਾਂਦੈ, ਬਥੇਰੀ ਹੋ ਲੀ।” ਬਿਸ਼ਨਾ ਪਿਆ-ਪਿਆ ਬੋਲਿਆ।
“ਤੂੰ ਕਹੀ ਤਾਂ ਜਾਨੈਂ, ਪਰ ਬੈਠਾ ਆਵਦੀ ਅੜੀ ’ਚ ਐਵੇਂ ਐਥੇ।” ਛੋਟਾ ਮੁੰਡਾ ਬੋਲਿਆ।
“ਅੱਛਾ! ਅੱਜ ਤੁਸੀਂ ਆਹ ਕਹਿਨੇਂ ਓਂ । ਪਿਛਲੇ ਵਰ੍ਹੇ ਜਦੋਂ ਮੇਰੇ ਪਿੱਛੇ ਕਾਟੋ-ਕਲੇਸ਼ ਹੁੰਦਾ ਸੀ,ਆਹ ਵੱਡਾ ਆ ਕੇ ਕਹਿ ਗਿਆ ਸੀ, ਅਸੀਂ ਤਾਂ ਨੌਕਰੀਆਂ ਵਾਲੇ ਆਂ, ਦਿਨ ਚੜ੍ਹਦੇ ਨੂੰ ਨਿਕਲ ਜਾਨੇਂ ਆਂ, ਟਿੱਕੀ ਛਿਪੀ ਤੋਂ ਘਰ ਵੜਦੇ ਆਂ। ਨਾਲੇ ਤੂੰ ਵੀ ਤਾਂ ਕਿਹਾ ਸੀ, ਮੈਂ ਕੱਲਾ ਜਣਾ ਕਿੱਧਰ-ਕਿੱਧਰ ਹੋਵਾਂ? ਫੇਰ ਮੇਰਾ ਤਾਂ ਕੋਈ ਨਾ ਬਣਿਆ, ਓਹ ਉਤਲੈ ਮੇਰਾ ਤਾਂ , ਜਾਂ ਫੇਰ ਆਹ ਭਗਤ ਨੇ ਵਿਚਾਰੇ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਤੜਕੇ-ਆਥਣੇ ਰੋਟੀ ਦੀ ਬੁਰਕੀ ਖਾਈਦੀ ਐ।…ਬਾਕੀ ਥੋਨੂੰ ਦੋਹਾਂ ਨੂੰ ਹਿੱਸਾ ਦਿੱਤਾ ਹੋਇਐ, ਆਵਦੇ ਹਿੱਸੇ ਆਲੀ ਜ਼ਮੀਨ ਮੈਂ ਡੇਰੇ ਦੇ ਨਾਂ ਕਰਾਉਣੀ ਐ, ਥੋਨੂੰ ਤਾਂ ਕੋਈ ’ਤਰਾਜ ਨ੍ਹੀਂ?” ਬਿਸ਼ਨੇ ਨੇ ਮੁੰਡਿਆਂ ਨੂੰ ਕਿਹਾ।
“ਬੱਸ ਆਹੀ ਕਸਰ ਰਹਿੰਦੀ ਐ,” ਛੋਟਾ ਮੁੰਡਾ ਤਿੜਕ ਕੇ ਬੋਲਿਆ।
“ਕਿਉਂ? ਅਸੀਂ ਤੇਰੇ ਧੀਆਂ-ਪੁੱਤ ਨ੍ਹੀਂ, ਬਾਬਾ ਜੀ, ਸੁੱਖੀ-ਸਾਂਦੀ ਤੇਰੇ ਸਭ ਕੁਛ ਐ। ਜਿਉਂਦੇ ਰਹਿਣ ਤੇਰੇ ਪੋਤੇ-ਪੋਤੀਆਂ, ਤੇਰੇ ਵਾਰਸ ਨੇ। ਡੇਰੇ-ਗੁਰਦੁਆਰਿਆਂ ਨੂੰ ਤਾਂ ਔਤਾਂ ਦੀ ਜੈਦਾਤ ਜਾਂਦੀ ਐ। ਜੇ ਤੂੰ ਸਾਨੂੰ ਜਿਉਂਦਿਆਂ ਨੂੰ ਈ ਮਾਰਨੈ ਤਾਂ ਤੇਰੀ ਮਰਜ਼ੀ।” ਵੱਡੀ ਨੂੰਹ ਗੱਲ ਸੁਣਦਿਆਂ ਪੂਰੇ ਗੁੱਸੇ ਨਾਲ ਬੋਲੀ।
“ਭਾਈ ਸੁਰਜੀਤ ਕੁਰੇ, ਮੈਂ ਜੰਮੇ-ਪਾਲੇ ਤਾਂ ਜਿਉਂਦਿਆਂ ’ਚ ਰਹਿਣ ਨੂੰ ਹੀ ਸੀ, ਨਾਲੇ ਆਹ ਔਤ ਵਾਲਾ ਟੱਪਾ ਤੂੰ ਤਾਂ ਅੱਜ ਕ੍ਹੈਨੀਂ ਐਂ, ਮੈਨੂੰ ਤਾਂ ਡੂਢ ਸਾਲ ਹੋ ਗਿਆ ਸੁਣਦੇ ਨੂੰ , ਜਦੋਂ ਦਾ ਡੇਰੇ ਵਾਲਿਆਂ ਕੋਲ ਮੰਜੇ ’ਚ ਪਿਆ ਦਿਨ ਕਟੀ ਕਰਦਾਂ।” ਕਹਿੰਦਿਆਂ ਬਿਸ਼ਨ ਸਿੰਘ ਦੀਆਂ ਅੱਖਾਂ ਦੇ ਡੇਲਿਆਂ ਵਿੱਚੋਂ ਪਾਣੀ ਸਿੰਮ ਆਇਆ ਤੇ ਲੰਮਾ ਹਉਕਾ ਭਰਦਿਆਂ ਉਹ ਚੁੱਪ ਹੋ ਗਿਆ।
-0-